Ύλη μαθημάτων χειμερινού εξαμήνου 2012-2013

Μάθημα: Ψυχολογία της Εκπαίδευσης
Διδάσκουσα: Μ.Μαλικιώση-Λοϊζου

Εξεταστέα ύλη – Φεβρουάριος 2013
Συγγράμματα:
1. Elliott, S.N., Kratochwill, T. R., Littlefield Cook, J., Travers, J. F. (2008)
Εκπαιδευτική ψυχολογία . Αποτελεσματική Διδασκαλία. Αποτελεσματική Μάθηση
Αθήνα: Gutenberg.
Κεφάλαιο 1-Εκπαιδευτική Ψυχολογία και αποτελεσματικές διδακτικές αλληλεπιδράσεις
Κεφάλαιο 3 – Ψυχοκοινωνική και ηθική ανάπτυξη
Κεφάλαιο 4 – Διαφορετικότητα στην τάξη: Πολιτισμός, τάξη και φύλο
Κεφάλαιο 5 – Μαθητές με ιδιαιτερότητες
Κεφάλαιο 6 – Συμπεριφορική ψυχολογία και μάθηση
Κεφάλαιο 8 – Δεξιότητες σκέψης και στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων
Κεφάλαιο 9 – Τα κίνητρα και η μάθηση των μαθητών
Κεφάλαιο 10 – Διαχείριση της τάξης
Κεφάλαιο 11 – Αξιολόγηση της μάθησης
Κεφάλαιο 13 – Στρατηγικές αποτελεσματικής διδασκαλίας
ΕΝΝΑΛΑΚΤΙΚΑ :
2. Woolfolk, A. (2007). Εκπαιδευτική ψυχολογία. Αθήνα: Εκδόσεις Έλλην
Κεφάλαιο 1 – Δάσκαλοι, διδασκαλία και εκπαιδευτική ψυχολογία
Κεφάλαιο 3 – Προσωπική, κοινωνική και ηθική ανάπτυξη
Κεφάλαιο 4 – Οι διαφορές μαθητών και οι ανάγκες μάθησης
Κεφάλαιο 5 – Κουλτούρα και κοινότητα
Κεφάλαιο 6 – Οι συμπεριφοριστικές απόψεις για τη μάθηση
Κεφάλαιο 8 - Σύνθετες γνωστικές λειτουργίες
Κεφάλαιο 10 – Κίνητρα για μάθηση και διδασκαλία
Κεφάλαιο 11 – Δημιουργώντας περιβάλλοντα μάθησηςΚεφάλαιο 12 – Διδασκαλία για επιτυχημένη μάθηση στο σχολείο
Κεφάλαιο 13 – Η διδασκαλία με σκοπό την αυτορρύθμιση, τη δημιουργικότητα…
Κεφάλαιο 15 - Αξιολόγηση στην τάξη
Επίσης τα κείμενα που έχουν αναρτηθεί στην η-ταξη


Από το e-class.

Ανάπτυξη του παιδιού ΙΙ

Χειμερινό Εξάμηνο 2012-13


Διδάσκουσες

Ρ. Παπαδοπούλου (Α-Κ) και Δ. Παπούδη (Λ-Ω)


Συγγράμματα

Feldman, R.S. (2009). Εξελικτική ψυχολογία: Δια βίου ανάπτυξη. Τόμος Α. Αθήνα: Δαρδανός.

ή

Craig, G.S. & Baucum, D. (2007). Η Ανάπτυξη του Ανθρώπου. Τόμος Α. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήσης.


Ύλη εξετάσεων

Η ανάπτυξη του παιδιού κατά τη βρεφική, πρώτη παιδική (προσχολική) και μέση παιδική ηλικία: μελέτη της α) γνωστικής, β) συναισθηματικής και γ) κοινωνικής ανάπτυξης του παιδιού.
• Γνωστική ανάπτυξη στη βρεφική ηλικία
• Κοινωνική, συναισθηματική ανάπτυξη και ανάπτυξη προσωπικότητας στη βρεφική ηλικία:
 Συναισθήματα
 Έννοια εαυτού
 Δεσμός (ή προσκόλληση)
 Ιδιοσυγκρασία
• Γνωστική ανάπτυξη στην πρώτη παιδική και στη μέση παιδική ηλικία
• Κοινωνική, συναισθηματική ανάπτυξη και ανάπτυξη προσωπικότητας στην πρώτη παιδική και στη μέση παιδική ηλικία:
 Έννοια εαυτού
 Επιθετικότητα, προκοινωνική συμπεριφορά και ενσυναίσθηση, ηθικότητα
 Παιχνίδι
 Συνομήλικοι και φιλίες
 Οικογένεια


Από το e-class.

Εισαγωγή στην παιδική λογοτεχνία


Θεωρίες της Λογοτεχνίας
Ιστορική θεώρηση
Ψυχαναλυτική θεωρία
Κειμενοκεντρικές θεωρίες
Αναγνωστικές θεωρίες
Rosenblatt, Iser
Bettelheim
Propp
Διερευνώντας τον όρο Παιδική Λογοτεχνία
Διερευνώντας τον όρο Παιδί
Ο Αναγνώστης
Αναγνώστης θεατής
Αναγνώστης παίχτης
Αναγνώστης χρήστης
Αφηγητής
Ομοδιηγητικός Αφηγητής
Ετεροδιηγητικός Αφηγητής
Εστίαση/ Οπτική Γωνία
Μηδενική Εστίαση
Εσωτερική Εστίαση
Εξωτερική Εστίαση
Χαρακτήρες
Κατηγοριοποιήσεις χαρακτήρων
Τρόποι αποκάλυψης χαρακτήρων
Χρόνος
Φιλοσοφικές αντιλήψεις για το χρόνο
Χρόνος ιστορίας, Χρόνος Αφήγησης
O χρόνος ως σκηνικό
Παρακείμενο
Ορισμός
Εξώφυλλο
Ταπετσαρίες
Μορφή γραπτού κειμένου
Βιογραφικά συγγραφέων
Βιβλίο αντικείμενο
Είδη παιδικής λογοτεχνίας
Βιβλίο Γνώσης
Ποίηση
Παραμύθι
Μύθος
Αισώπειος μύθος
Μικρή ιστορία
Μεταμυθοπλασία
Διακειμενικότητα

Οι εφαρμογές θα αφορούν τα παρακάτω λογοτεχνικά κείμενα:
Κλασικά παραμύθια (Χιονάτη, Χάνσελ και Γκρέτελ, Κοκκινοσκουφίτσα,
Σταχτοπούτα, Κοντορεβιθούλης, Τα τρία γουρουνάκια, Ο Αλή Μπαμπάς και οι
Σαράντα Κλέφτες, Το ασχημόπαπο)
Αισώπειοι μύθοι (Ο κόκορας και το διαμάντι, Η αλεπού και ο κόρακας, Ο σκύλος και
το κόκαλο, Ο λαγός και η χελώνα, Το λιοντάρι και το ποντίκι)
Κλασικά κείμενα (Πήτερ Παν, Μικρός Πρίγκιπας, Η Αλίκη στη Χώρα των
Θαυμάτων, Η Γουίννυ ο Πουφ, Ο Τρομάρας)
Εικονογραφημένα (Ο λύκος ξαναγύρισε, Να ‘μαι ξανά, Την πλήρωνε ο Πάρης,
Η Αργυρώ γελάει, Ο μικρός Άγγελος, Πού είναι ο Σπότ; Τα 88 Ντολμαδάκια, Το
κομμάτι που λείπει, Το Γεύμα των Λύκων, Αγαπημένε μου Μπαμπά, Το κόκκινο
βιβλίο, Το αίνιγμα της βασιλοπούλας, Η Χώρα με τις δύο πολιτείες, Το σύννεφο που
έβαλε τα κλάματα, Ο λύκος και ο Νίκος, Παραμυθένια νέα, Ο Πρασινοδρακούλης,
Το μικρό αρκουδάκι έχει αϋπνία, Τα προβατάκια του χιονιού, Η πριγκίπισσα
Σίφουνας, Τα νέα γράμματα του Φέλιξ, Τα φαντασματάκια).

Εισαγωγή στην Ειδική Αγωγή

• Ζώνιου-Σιδέρη, Α. (2011). Οι ανάπηροι και η εκπαίδευσή
  τους. Μια ψυχοπαιδαγωγική προσέγγιση της ένταξης. Αθήνα:
  Πεδίο {Κεφάλαια: 1ο & 2ο }
  
  
• Ζώνιου-Σιδέρη, Α., Ντεροπούλου-Ντέρου, Ε., &
  Παπαδοπούλου, Κ. (επιμ.) (2012). Η έρευνα στην ειδική αγωγή
  αναπηρία, στην ενταξιακή εκπαίδευση και στην αναπηρία.
  Αθήνα: Πεδίο {Ενότητα Ι., σελίδες 13 έως 142 }
  
  
• Προσωπικές σημειώσεις των μαθημάτων

Ανάπτυξη του παιδιού Ι

Συγγράμματα
Craig, G.S. & Baucum, D. (2007). Η Ανάπτυξη του Ανθρώπου. Τόμος Α. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήσης.
ή
Feldman, R.S. (2009). Εξελικτική ψυχολογία: Δια βίου ανάπτυξη. Τόμος Α. Αθήνα:
Δαρδανός.

Ύλη εξετάσεων

• H ιστορία, το αντικείμενο και κεντρικά ζητήματα της αναπτυξιακής
  ψυχολογίας
  
• θεωρητικές προσεγγίσεις της αναπτυξιακής ψυχολογίας (ψυχοδυναμικές,
  συμπεριφορικές, γνωστικές, κοινωνικοπολιτισμικές και συστημικές)
  
• Ζητήματα μεθοδολογίας στην αναπτυξιακή ψυχολογία
  
• Κληρονομικότητα και περιβάλλον
  
• Προγεννητική περίοδος της ανάπτυξης
  
• Νεογνική περίοδος της ανάπτυξης

Κοινωνιολογικές προσεγγίσεις της παιδικής ηλικίας

Από το βιβλίο Δ. Μακρυνιώτη (επιμ.) Παιδική Ηλικία-Κείμενα εκδόσεις νήσος
2001 τα ακόλουθα κείμενα:
- Εισαγωγή
- Ph. Aries Οι εκδοχές περί της παιδικής ηλικίας
- Ε. Badinter Αγορεύσεις υπέρ του παιδιού
- Ν. Postman H εξαφάνιση της παιδικής ηλικίας
- V.W. Turner Το παράδοξο της διδυμίας στις τελετουργίες Ndenbu
- Αu. I. Richards “Chiisungu”: μια τελετουργία μύησης των κοριτσιών στους
Μέμπα της Ζάμπια
- Ε. Durkheim H ηθική διαπαιδαγώγηση
- J. Donzelot O έλεγχος των παιδιών και της οικογένειας

Επίσης οι σημειώσεις που έχετε κρατήσει από τις παραδόσεις των μαθημάτων

Eκπαιδευτικοί σχεδιασμοί και παιδαγωγικές πρακτικές στο Νηπιαγωγείο

Η ύλη για τη γραπτή εξέταση του μαθήματος είναι :

1. Τα κεφάλαια του Οδηγού Νηπιαγωγού : 1, 2, 6, 8 και 9,

2. ό,τι συζητήθηκε στο πλαίσιο των μαθημάτων

3. ό,τι έχει αναρτηθεί στην η-τάξη

4. όποια άλλη βιβλιογραφία προσεγγίσατε για τις παρατηρήσεις και τις παρεμβάσεις στα Νηπιαγωγεία.

Διγλωσσία και εκπαίδευση


ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ ΤΑ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΦΑΚΕΛΟΥ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΩΝ ΓΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ


ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
• Πόσο συνηθισμένη η διγλωσσία/πολυγλωσσία και γιατί εμφανίζεται αντιθέτως ως ασυνήθιστη (ο κρίσιμος ρόλος των εθνικών κρατών στην εγκαθίδρυση αυτού του λανθασμένου στερεότυπου). Η πολιτική φόρτιση του ζητήματος λόγω της σύνδεσης με εθνικά κράτη.
• Η πολυγλωσσία ιστορικά στον κόσμο, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Τρεις ιστορικές περίοδο. Σήμερα στην Ευρώπη τουλάχιστον οι γλώσσες γηγενών μειονοτήτων (κάπως αναγνωρισμένες) αλλά και μεταναστών (που δεν αναγνωρίζονται επίσημα).
• Ορισμοί και περιγραφή δίγλωσσων/πολύγλωσσων κοινωνιών. Πρόβλημα η μέτρηση γλωσσών για διάφορους λόγους (π.χ. γλώσσα ή διάλεκτος; υποτιμημένη ή όχι;). Διάφορα κριτήρια κατηγοριοποίησης κοινωνιών. Κοινωνική ανισότητα στη γνώση και χρήση των γλωσσών (δηλ. η διγλωσσία όχι εξίσου κατανεμημένη ανά κοινωνικό στρώμα, περιοχή κλπ.).
• Νομικό-ιστορικό πλαίσιο πολυγλωσσίας – Προστασία γλωσσικών δικαιωμάτων (δύο ειδών: ελεύθερη χρήση και εκπαίδευση). Ιστορικές εξελίξεις στην προστασία ή καταπίεση ειδικότερα στην Ελλάδα.
• Συνύπαρξη, επαφή, αλληλεπίδραση γλωσσών, αλλαγή, συρρίκνωση και εξαφάνισή τους: πότε τις διατηρούν οι ομιλητές τους και πότε όχι;
• Χρήσεις των γλωσσών: σπάνια ισότιμες, κάθε μία σε άλλες δραστηριότητες και για άλλους σκοπούς.
• Στάσεις απέναντι στις γλώσσες και την πολυγλωσσία: κοινωνική ιεράρχηση των γλωσσών

Η ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΣΕ ΑΤΟΜΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ
• Ορισμοί δίγλωσσων/πολύγλωσσων ατόμων: πότε θεωρούμε ότι ένα άτομο γνωρίζει δύο τουλάχιστον γλώσσες; Κριτήρια γνώσης και χρήσης.
• Είδη δίγλωσσων/πολύγλωσσων ατόμων με βάση ποικίλα κριτήρια (π.χ. Πότε μαθεύτηκαν οι γλώσσες, πώς χρησιμοποιούνται, η κοινωνική ταυτότητα των ομιλητών)
• Πώς, πότε, γιατί χρησιμοποιούνται οι γλώσσες; Πώς και γιατί εναλλάσσονται οι χρήσεις τους;
• Ανάπτυξη/μάθηση δύο τουλάχιστον γλωσσών (πώς μαθαίνεται μια δεύτερη ή ξένη γλώσσα, ειδικά από παιδιά, όταν αργότερα από πρώτη; )
• Διγλωσσία και ικανότητες σκέψης, μάθησης, εκπαιδευτική επίδοση (νοητικά πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα;). Οι θέσεις του Cummins για το πώς μαθαίνονται δύο γλώσσες.
• Διγλωσσία και ψυχολογικά κίνητρα, ταυτότητα και συναίσθημα (το τραύμα από υποτίμηση ή απώλεια μητρικής γλώσσας). Ανάγκη ενδυνάμωσης μειονοτικών ομάδων μέσα και από απόδοση κύρους στη γλωσσική κληρονομιά κάθε παιδιού.

ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
• Δίγλωσση εκπαίδευση: όρος που καλύπτει ποικίλα ζητήματα (όχι μόνο χρήση γλωσσών για μειονότητες αλλά και πλειονότητα).
• Ποικίλες μορφές δίγλωσσης εκπαίδευσης με βάση πολλά κριτήρια. Κρίσιμη όμως η κοινωνική ταυτότητα παιδιών (ελίτ, φτωχοί μετανάστες κλπ.;;)
• Δύο τάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής για γηγενείς μειονότητες και μετανάστες: 1) ΑΦΟΜΟΙΩΣΗ γλωσσικών μειονοτήτων στην κυρίαρχη εθνική κουλτούρα (Διατήρηση/ενίσχυση κοινωνικών ανισοτήτων), 2) ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ γλωσσικών μειονοτήτων σε μια δημοκρατική κοινωνία (διατήρηση γλώσσας και πολιτισμού τους, ενίσχυση πολυγλωσσίας, άμβλυνση κοινωνικών ανισοτήτων)
• Πολιτικές αφομοίωσης με διαβαθμίσεις όμως βοήθειας προς τα παιδιά. Ακραία τακτική η καταβύθιση.
• Η περίπτωση της Ελλάδας, νομικό πλαίσιο και εφαρμοζόμενες τακτικές.
• Πολιτικές ενσωμάτωσης: διάφορες εκδοχές από προσωρινή μεταβατική εκπαίδευση έως ουσιαστική διγλωσσία/πολυγλωσσία με γλώσσες ανίσχυρων πολιτικά να διδάσκονται και στην πλειονότητα. Πιο συνηθισμένη μέθοδος στο σχολείο η εμβάπτιση.
• Εντέλει, το πόσο ισχυρή πολιτικά είναι μια κοινωνική ομάδα δίγλωσσων αλλά και το πόσο δημοκρατική μια κοινωνία καθορίζουν τις πρακτικές δίγλωσσης εκπαίδευσης.
• Ζητήματα διδασκαλίας μιας ξένης γλώσσας: η πολιτική σημασία του ποια επιλέγεται ή πριμοδοτείται και πώς διδάσκεται.

ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΥΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΑΡΣΗΣ ΤΩΝ
ΕΜΦΥΛΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ

Η εξέταση θα γίνει προφορικά από τα βιβλία:

1. Fantasyland. Θέατρο για παιδικό και νεανικό κοινό

Κεφ. ΙΙ σσ. 99 – 189
Κεφ. ΙV σς .254 -279

2. Το θέατρο ως πρακτική τέχνη στην εκπαίδευση σσ. 225-328

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ
ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ:

1.Για όσους συμμετείχαν στη βιωματική διαδικασία:
α΄ Θα εξεταστούν γραπτώς με απαντήσεις σε ερωτήσεις που σχετίζονται με
το σχεδιασμό μιας διδασκαλίας και αφορούν θέμα, αφορμή, στόχος, χρόνος
αξιοποίησης, θεατρικές τεχνικές για την αξιοποίηση του υπό ερεύνηση θέματος.
Όλες οι απαντήσεις σχετίζονται ή αντλούνται από τις σημειώσεις που προμηθεύονταν
στη διάρκεια των μαθημάτων.
β΄ Θα παρουσιάσουν με την ομάδα τους το χορο-θεατρικό στιγμιότυπο των
ονομάτων τους ( κραυγή ) και δρώμενο στο θέμα : φτώχεια – πλούτος.
Θα παραδώσουν επίσης ως ομάδα το σενάριο και το κολλάζ μαζί με τις
φατσούλες από την ιστορία του ονόματός τους.

2. Για όσους δεν παρακολούθησαν το μάθημα:
Θα εξεταστούν γραπτώς:

Οι φοιτητές του ΠΤΔΕ από τα βιβλία:
1. Πολιτιστικές εκδηλώσεις στο σχολείο στις σελ.15- 125
2.Το θέατρο στο σχολείο. Μέθοδοι διδασκαλίας και εφαρμογής» κεφ. 1, 2, 4

Οι φοιτητές του ΤΕΑΠΗ από τα βιβλία:
1. Πολιτιστικές εκδηλώσεις στο σχολείο στις σελ.15- 125
2. Θέατρο και Παιδεία στις σελ. 417 – 507

Εισαγωγή στις επιστήμες της αγωγής Ι

Από τους Παιδαγωγούς στις Επιστήμες της Αγωγής: Οι νέοι προσανατολισμοί.

Επιστήμες της Αγωγής: Διεπιστημονικός χαρακτήρας επιστημών της αγωγής.

Το αντικείμενο των επιστημών της αγωγής και το ερευνητικό τους πεδίο:
Ψυχολογία της Εκπαίδευσης.
Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης.
Ιστορία της Εκπαίδευσης.
Διδακτική.
Συγκριτική Παιδαγωγική.

Εισαγωγή στις επιστήμες της αγωγής ΙΙ

α' εξάμηνο

1. Παιδαγωγοί της Νέας Αγωγής:
Dewey
Montessori
Freinet
Neil
Δελμούζος

Παραδείγματα από το έργο τους - Η συμβολή τους στην εξέλιξη της παιδαγωγικής σκέψης και στην αλλαγή της παιδαγωγικής πράξης.

2. Παιδαγωγικά Θέματα
Βιωματική προσέγγιση – μέθοδος project
To κίνητρο στην εκπαίδευση
Εργασία σε ομάδες
Διαθεματική προσέγγιση
Διαφοροποιημένη παιδαγωγική


γ' εξάμηνο

1. Παιδαγωγικά Θέματα
Βιωματική προσέγγιση – μέθοδος project
To κίνητρο στην εκπαίδευση
Εργασία σε ομάδες
Διαθεματική προσέγγιση
Διαφοροποιημένη παιδαγωγική
Προσωπική εκπαιδευτική θεωρία

Διαταραχές των παιδιών της προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας

Συγγράμματα
Wenar, C. & Kerig, P. (2008). Εξελικτική ψυχοπαθολογία: Από την βρεφική ηλικία στην εφηβεία. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.
ή
Wilmshurst, L. (2011). Εξελικτική ψυχοπαθολογία: Μια αναπτυξιακή προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg.


Ύλη εξετάσεων

-ορισμός των εννοιών του φυσιολογικού και του παθολογικού και της ψυχικής διαταραχής

-ταξινόμηση και διάγνωση των ψυχικών διαταραχών

-ψυχολογική αξιολόγηση

-νοητική καθυστέρηση

-διάχυτες διαταραχές της ανάπτυξης, παιδικός αυτισμός

-μαθησιακές δυσκολίες και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες

-διαταραχή της ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητα

-παιδικές νευρώσεις

Εισαγωγή στην κοινωνιολογία

Διδάσκουσα : Μαίρη Λεοντσίνη (Α-Κ)

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

Ενότητες :
1. Κοινωνιολογία και Κοινή Λογική
2. Ερμηνείες Κοινωνικής Μεταβολής
3. Κοινωνικοποίηση και κοινωνική δομή
4. Η παρουσίαση του εαυτού-παραστάσεις
5. Κοινωνικός Έλεγχος, Παραβατικότητα
7. Κοινωνική Στρωμάτωση
9. Φύλα, Σεξουαλικότητες

Από το Φάκελο του μαθήματος, τα ακόλουθα κείμενα:

C. Wright Mills, «Η επαγγελία»,
H. Becker «Πώς γίνεται ένας χρήστης μαριχουάνας»
A. Giddens, “Κοινωνιολογία : Θέματα και Προβλήματα»
R. Connell, “Η διερεύνηση του κοινωνικού φύλου»

Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία
Διδάσκουσα : Αλεξάνδρα Βασιλοπούλου (Λ-Ω)

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

Ενότητες:
1. Κοινωνιολογία και Κοινή Λογική
2. Ερμηνείες Κοινωνικής Μεταβολής
3. Κοινωνικοποίηση και κοινωνική δομή
4. Η παρουσίαση του εαυτού-παραστάσεις
5. Κοινωνικός Έλεγχος, Παραβατικότητα
6. Οι έννοιες της κουλτούρας και του πολιτισμού στην Κοινωνιολογία
7. Κοινωνική Στρωμάτωση
8. Φυλή, Εθνότητα
9. Φύλα, Σεξουαλικότητες

Από το Φάκελο του μαθήματος, τα ακόλουθα κείμενα:
A. Giddens «Κοινωνιολογία: Θέματα και προβλήματα»,
C. Wright Mills, «Η επαγγελία»,
H. Becker «Πώς γίνεται ένας χρήστης μαριχουάνας»,
R. W. Connell «Η διερεύνηση του κοινωνικού φύλου».

Προσοχή: Απαραίτητη προϋπόθεση συμμετοχή στις εξετάσεις είναι η εμπρόθεσμη παράδοση μίας υποχρεωτικής άσκησης.

Οι κοινωνικές παράμετροι της εκπαιδευτικής διαδικασίας

Ύλη μαθήματος

Για τις εξετάσεις του μαθήματος οι φοιτητές/ριες χρειάζεται να έχουν μελετήσει τις εξής θεματικές/ερωτήσεις, χρησιμοποιώντας λογική επιχειρηματολογία και παραδείγματα από την εθνογραφία του Paul Willis (2012) Μαθαίνοντας να Δουλεύεις και το περιεχόμενο του Φακέλου σημειώσεων:

1.Πώς η εθνογραφία του Willis Μαθαίνοντας να Δουλεύεις συμπληρώνει ή/και ασκεί κριτική στις θεωρίες κοινωνικής και πολιτισμικής αναπαραγωγής;
2.Ποια τα χαρακτηριστικά της θεωρίας της αντίστασης του Willis και ποια κριτική μπορεί να ασκηθεί σε αυτήν;
3.Ποιες οι μορφές συνειδητοποίησης στο σκεπτικό και τις πρακτικές που υιοθετούν οι μάγκες κατά τη φοίτησή τους στο Χάμερταουν;
4.Ποιοι οι περιορισμοί στο σκεπτικό και τις πρακτικές που υιοθετούν οι μάγκες κατά τη φοίτησή τους στο Χάμερταουν;
5.Γιατί ο Willis καταλήγει στο ότι οι «μάγκες» οδηγούνται σε «ισόβια καταδίκη» και «αυτοκαταδίκη»;
6.Πόσο ελεύθερες είναι οι αποφάσεις των «μαγκών» για το επαγγελματικό τους μέλλον; Ποιο είναι το παράδοξο στις «επιλογές» και στις πρακτικές που υιοθετούν οι μάγκες;
7.Τι έχει αλλάξει και τι έχει μείνει το ίδιο στις σημερινές κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες στις κοινωνίες του δυτικού κόσμου σε σχέση με την εποχή όπου ο Willis μελέτησε το σχολείο του Χάμερταουν;
8.Τι εννοεί ο Willis με την έννοια της «πολιτισμικής παραγωγής»;
9.Ποια η κριτική στο έργο του Willis; Ποια ερωτήματα αφήνει αναπάντητα;
10.Ερωτήσεις και αποσπάσματα που αποτέλεσαν αντικείμενο επεξεργασίας στη διάρκεια του εξαμήνου

ΠΡΟΣΟΧΗ: Απαραίτητη προϋπόθεση συμμετοχής στις γραπτές εξετάσεις είναι η εμπρόθεσμη παράδοση εργασίας (έως 25/1).

EΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ANAΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

Γενικά για την ανάπτυξη ικανοτήτων γλωσσικής επικοινωνίας στο παιδί
• Η απόσταση ανάµεσα στις καθηµερινές αντιλήψεις για τις ικανότητες γλωσσικής
επικοινωνίας των παιδιών και στις επιστηµονικές.
• ‘Εννοιες απαραίτητες για την περιγραφή της γλωσσικής ανάπτυξης: π.χ.
γλωσσικές και επικοινωνιακές ικανότητες και οι επιµέρους τοµείς τους
• Θεωρητικές αντιπαραθέσεις για τη µάθηση της γλώσσας

Ανάπτυξη γλωσσικών ικανοτήτων: Οι ρίζες της γλώσσας στον πρώτο χρόνο της ζωής
και η ανάπτυξή της σε διάφορα επίπεδα από το δεύτερο χρόνο και µετά
• Η προλεκτική περίοδος του πρώτου χρόνου της ζωής
• Ανάπτυξη φωνολογικών ικανοτήτων: αντίληψη οµιλίας και άρθρωση
• Ανάπτυξη γραµµατικής: γραµµατικές κλίσεις (µορφολογία) και σύνταξη
• Ανάπτυξη σηµασιολογική: κυρίως το λεξιλόγιο

Ανάπτυξη επικοινωνιακών ικανοτήτων:Χρήση και κατανόηση ποικίλων ειδών λόγου
(από τη συνοµιλία έως το αφήγηµα και το επιστηµονικό δοκίµιο) που εκπληρώνουν
διαφορετικούς σκοπούς σε διαφορετικές περιστάσεις. Πραγµατολογικές, κειµενικές
και κοινωνιογλωσσικές ικανότητες. ‘Εµφαση στην ανάπτυξη αφηγηµατικών
ικανοτήτων.

Ζητήµατα γλώσσας και εκπαίδευσης:
• Οι γλωσσικές-επικοινωνιακές ικανότητες των παιδιών: ποιοι παράγοντες τις
καθορίζουν.
• Ποια µπορεί να είναι η συµβολή της εκπαίδευσης στην ανάπτυξη των παραπάνω
ικανοτήτων; Πώς συντηρούνται ή αλλάζουν οι κοινωνικές ανισότητες µέσα από
τον τρόπο που χρησιµοποιείται η γλώσσα στο σχολείο;

‘Εµφαση για ανάγνωση στο φάκελο βιβλιογραφίας (εµπεριέχει τις διαφάνειες
των διαλέξεων) και στα σχετικά µε την παραπάνω ύλη σηµεία του συγγράµµατος
που επιλέξατε.

Μαθημα: Επιστήμες της Αγωγής ΙΙ, γ΄ εξάμηνο
Χειμερινό Εξάμηνο 2012-13

1. Παιδαγωγικά Θέματα

Βιωματική προσέγγιση – μέθοδος project
To κίνητρο στην εκπαίδευση
Εργασία σε ομάδες
Διαθεματική προσέγγιση
Διαφοροποιημένη παιδαγωγική
Προσωπική εκπαιδευτική θεωρία
Βιβλιογραφία:
J. Houssaye (επ.) (2000). Δεκαπέντε παιδαγωγοί-σταθμοί στην ιστορία της παιδαγωγικής σκέψης. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κλειδιά & Αντικλείδια: www.kleidiakaiantikleidia.net